ศาลรัฐธรรมนูญ สั่งประยุทธ์หยุดทำหน้าที่นายกฯ

ศาลรัฐธรรมนูญมีมติในวันพุธนี้ให้ พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา หยุดการปฏิบัติหน้าที่นายกรัฐมนตรีชั่วคราว เนื่องจากศาลได้รับคำร้องของ ส.ส. ฝ่ายค้านที่ให้วินิจฉัยว่าการดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีของ พล.อ. ประยุทธ์  ว่าครบ 8 ปีแล้วหรือไม่ ซึ่งรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2560 ห้ามมิให้ดำรงตำแหน่งเกินแปดปี

ศาลรัฐธรรมนูญ กล่าวว่าจะมีหนังสือให้ พล.อ. ประยุทธ์ รับทราบ และจากนั้นให้ พล.อ. ประยุทธ์ ชี้แจงต่อศาลเพื่อหักล้างคำร้องภายใน 15 วัน ขณะที่นายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรีฝ่ายกฎหมาย กล่าวว่า ในระหว่างนี้ พล.อ. ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรีจะทำหน้าที่รักษาการตำแหน่งนายกรัฐมนตรีแทน ส่วน พล.อ. ประยุทธ์ ยังทำหน้าที่รัฐมนตรีกลาโหมได้เช่นเดิม

ศาลรัฐธรรมนูญ ได้แจกจดหมายข่าวผลการพิจารณาให้สื่อมวลชน หลังจากได้พิจารณาคำร้องของฝ่ายค้านที่ยื่นผ่านทาง นายชวน หลีกภัย ประธานสภาผู้แทนราษฎร เมื่อต้นสัปดาห์นี้ แต่ศาลยังไม่ได้ระบุว่าจะมีการนัดอ่านคำวินิจฉัยกรณีนี้เมื่อใด

“กรณีเป็นไปตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 170 วรรคสาม ประกอบมาตรา 82 วรรคหนึ่ง และพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยวิธีพิจารณาของศาลรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2561 มาตรา 7(9) จึงมีมติเอกฉันท์รับคำร้องนี้ไว้พิจารณาวินิจฉัย ให้ผู้ถูกร้อง (พล.อ. ประยุทธ์) ยื่นคำชี้แจงแก้ข้อกล่าวหาต่อศาลรัฐธรรมนูญภายใน 15 วัน นับแต่วันที่ได้รับสำเนาคำร้อง” ตอนหนึ่งของจดหมายข่าวระบุ

“สำหรับคำขอของผู้ร้องที่ขอให้ศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่งให้ผู้ถูกร้องหยุดปฏิบัติหน้าที่นายกรัฐมนตรี จนกว่าศาลรัฐธรรมนูญจะมีคำวินิจฉัยตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 82 วรรคสอง ศาลพิจารณาคำร้องและเอกสารประกอบคำร้องแล้วเห็นว่า ข้อเท็จจริงตามคำร้องปรากฏเหตุอันควรสงสัยว่ามีกรณีตามที่ถูกร้อง จึงมีมติเสียงข้างมาก (5 ต่อ 4) ให้ผู้ถูกร้องหยุดปฏิบัติหน้าที่นายกรัฐมนตรี ตั้งแต่วันที่ 24 สิงหาคม 2565 จนกว่าศาลจะมีคำวินิจฉัย” ศาลรัฐธรรมนูญ ระบุ

หลังจากมีคำวินิจฉัย พล.อ. ประยุทธ์  ไม่ได้ให้สัมภาษณ์โดยตรง แต่โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เปิดเผยกับสื่อมวลชนว่า พล.อ. ประยุทธ์ ยอมรับการพิจารณารับเรื่องของศาล

“พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา เคารพผลการพิจารณาของศาลรัฐธรรมนูญทุกประการ โดยจะหยุดปฏิบัติหน้าที่นายกรัฐมนตรีตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป จนกว่าศาลรัฐธรรมนูญจะมีคำวินิจฉัย โดยจะยังคงปฏิบัติหน้าที่ในตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมต่อไปตามปกติ” นายอนุชา บูรพชัยศรี โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี กล่าว

ด้าน นายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรีฝ่ายกฎหมาย กล่าวกับสื่อมวลชนที่ทำเนียบรัฐบาล ถึงประเด็นเดียวกันว่า พล.อ. ประวิตร วงษ์สุววรรณ รองนายกรัฐมนตรีคนที่หนึ่งจะรักษาราชการแทน

“ศาลบอกว่าให้หยุดปฏิบัติตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป พล.อ. ประวิตรต้องปฏิบัติหน้าที่ตั้งแต่วันนี้ ให้ใช้คำว่า รักษาราชการแทน… เมื่อกี้ผมพูดกับท่านนายกฯ เมื่อกี้ท่านก็บอกว่าท่านไม่มาตึกไทย (คู่ฟ้า) ท่านก็ไป​ศาลากลาโหม ในฐานะรัฐมนตรีกลาโหม เสียงปกติ” นายวิษณุกล่าว

พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ไหว้ทักทาย พลเอก ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี ที่รัฐสภา ในกรุงเทพฯ วันที่ 23 กรกฎาคม 2565 (ศักดิ์ชัย ลลิต/เอพี)

ในวันเดียวกันนี้ นพ. ชลน่าน ศรีแก้ว ผู้นำฝ่ายค้าน ได้แถลงต่อสื่อมวลชนที่อาคารรัฐสภาว่า ชื่นชมการวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญในครั้งนี้ หลังจากนี้ ฝ่ายค้านจะแสดงออกเชิงสัญลักษณ์ด้วยการแต่งกายชุดดำ เพราะเชื่อว่า พลเอก ประยุทธ์ควรพ้นจากตำแหน่ง และไม่ควรเข้าประชุมคณะรัฐมนตรีแล้ว

“ทางออกที่ดีที่สุดสำหรับประเทศก็คือว่า พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา ควรประกาศลาออก… เพื่อให้เข้าสู่กระบวนการสรรหาและเลือกนายกรัฐมนตรีตามบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญได้โดยเร็ว ผมก็เชื่อว่าสภาเราไม่ว่าจะเป็นสภาผู้แทนราษฎร และวุฒิสภา ซึ่งต้องทำหน้าที่เลือกนายก พร้อมจะทำหน้าที่ได้โดยเร็ว” นพ. ชลน่าน กล่าว

หลังศาลรัฐธรรมนูญรับคำร้อง ประชาชนจำนวนหนึ่ง รวมถึงกลุ่มเคลื่อนไหวทางการเมือง เช่น กลุ่มทะลุแก๊ซ ได้ประกาศประท้วงที่อนุสาวรีย์ประชาธิปไตยและเดินเท้าไปยังทำเนียบรัฐบาล เพื่อต่อต้านการเป็นนายกรัฐมนตรีรักษาการของ พล.อ. ประวิตร เพราะเห็นว่าได้อำนาจมาจากการรัฐประหาร

ต่อกรณีเดียวกันนี้ ผศ.ดร. ธัญณ์ณภัทร์ เจริญพานิช อาจารย์ประจำสาขาวิชารัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎพิบูลสงคราม กล่าวกับเบนาร์นิวส์ว่า ช่วงเวลานี้ฝ่ายรัฐบาลคงกำลังหากลยุทธ์เพื่อให้ได้เปรียบทางการเมืองในการเลือกตั้งครั้งต่อไป

“จริง ๆ ควรจะวินิจฉัยประยุทธ์ให้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีไม่ได้ตั้งแต่เป็น คสช. แล้ว เพราะประยุทธ์เป็นผู้ฉีกรัฐธรรมนูญขัดกับหลักนิติรัฐชัดเจน... เราเห็นสัญญาณการหาทางลงให้กับ พล.อ. ประยุทธ์ มานานแล้ว คือ พรรครัฐบาลและเครือข่ายอำนาจก็พยายามหาแนวทางให้ประยุทธ์ลงจากตำแหน่งแบบที่เสียหายน้อยที่สุด ตอนแรกคิดว่าอาจยุบสภาด้วยซ้ำ ก็เป็นเรื่องน่าแปลกใจที่ยังไม่เกิดขึ้น” ผศ.ดร. ธัญณ์ณภัทร์ กล่าว

ทั้งนี้ ผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายระบุว่า การนับวาระการดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีของ พลเอก ประยุทธ์ มีความเป็นไปได้ในสามแนวทาง คือ หนึ่ง ให้นับวาระการดำรงตำแหน่งตั้งแต่ พล.อ. ประยุทธ์ รับการโปรดเกล้าแต่งตั้ง เมื่อปี 2557 ซึ่งจะทำให้ครบวาระในวันที่ 24 สิงหาคม 2565, สอง  ให้นับวาระตั้งแต่ได้รับการเลือกเป็นนายกฯ เมื่อปี 2562 ซึ่งจะทำให้ครบวาระในวันที่ 5 มิถุนายน 2570 หรือสาม ให้นับวาระตั้งแต่วันที่ประกาศใช้รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2560 ซึ่งจะทำให้ครบวาระในวันที่ 6 เมษายน พ.ศ. 2568

พล.อ. ประยุทธ์ เผชิญกับความนิยมที่ตกต่ำลง โดยเมื่อวันจันทร์นี้ เครือข่ายนักวิชาการ “เสียงประชาชน” 8 มหาวิทยาลัย ร่วมกับ 8 สำนักข่าว เปิดผลการสำรวจความคิดเห็นเกี่ยวกับประเด็น 8 ปีนายกรัฐมนตรี ซึ่งผลออกมาว่า มีกลุ่มตัวอย่างเห็นว่า พล.อ. ประยุทธ์ไม่ควรดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีเกิน 8 ปี จำนวน 348,511 เสียง คิดเป็น 93.17 เปอร์เซ็นต์ และเห็นว่า พล.อ. ประยุทธ์ควรดำรงตำแหน่งนายกฯ เกิน 8 ปี 25,552 เสียง คิดเป็น 6.83 เปอร์เซ็นต์  การสำรวจความคิดเห็นนี้ดำเนินการระหว่างวันที่ วันที่ 20-21 สิงหาคม 2565 โดยมีกลุ่มตัวอย่างกว่า 3.74 แสนตัวอย่าง

คุณวุฒิ บุญฤกษ์ ในเชียงใหม่ ร่วมรายงาน