คณะรัฐมนตรีเห็นชอบชะลอโครงการนิคมอุตสาหกรรมจะนะ

คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบในวันอังคารนี้ ให้ชะลอกระบวนการของรัฐทุกอย่างไว้ก่อน ที่เกี่ยวกับโครงการเมืองต้นแบบอุตสาหกรรมแห่งอนาคต อำเภอจะนะ เพื่อจัดทำการศึกษาผลกระทบสิ่งแวดล้อมเชิงยุทธศาสตร์ หรือ SEA (Strategic Environmental Assessment) และรับฟังความคิดเห็นของชาวบ้านอย่างรอบคอบ

ด้านกลุ่มจะนะรักษ์ถิ่น ซึ่งปักหลักประท้วงโครงการนี้มาตั้งแต่สัปดาห์ก่อนระบุว่า พอใจกับมติ ครม. นี้ แต่ขอให้การประเมินสิ่งแวดล้อมระดับยุทธศาสตร์ (SEA) ทำโดยไม่มีศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ศอ.บต.) เกี่ยวข้อง

นายธนกร วังบุญคงชนะ โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เปิดเผยหลังการประชุม ครม. ที่ทำเนียบรัฐบาลว่า นายสุพัฒนพงษ์ พันธ์มีเชาว์ รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงาน จะเป็นผู้รับผิดชอบติดตามผลการแก้ปัญหาโครงการเมืองต้นแบบอุตสาหกรรมแห่งอนาคต อำเภอจะนะ ในจังหวัดสงขลา

“ท่านสุพัฒนพงษ์ ในฐานะประธานคณะกรรมการตรวจสอบข้อเท็จจริงได้รายงานใน ครม. ว่าได้มอบหมายให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง อาทิ สภาเศรษฐกิจสังคมแห่งชาติ สำนักงบประมาณ กระทรวงอุตสาหกรรม ร่วมกันจัดทำ SEA โดยให้รับข้อเสนอจากภาคประชาชน เครือข่ายของจะนะเพื่อตรวจสอบข้อเท็จจริง ซึ่งขณะนี้ก็มีการดำเนินการอยู่ ขณะเดียวกันก็ขอให้หน่วยงานอื่น ๆ รอการดำเนินการออกไปก่อน” นายธนกร กล่าว

หลังการประชุม ครม. นายธีรภัทร ประยูรสิทธิ ปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี ได้เป็นตัวแทนรัฐบาลไปพบผู้ชุมนุมกลุ่มจะนะรักษ์ถิ่น ซึ่งชุมนุมอยู่บริเวณข้างทำเนียบรัฐบาล โดยระบุว่า โครงการฯ จะชะลอไปก่อน และจะนำข้อเสนอของประชาชนเข้าประกอบการพิจารณาดำเนินโครงการ

“ท่านนายกรัฐมนตรี ได้รับทราบและขอให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งหมด ยังไม่ต้องดำเนินการอะไร จนกว่าจะมีผลของการประเมิน SEA หรือการประเมินผลเชิงยุทธศาสตร์นี้ออกมาก่อน… การทำ SEA ก็คงจะมีสภาพัฒน์ฯ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ที่วันนี้ก็คงจะต้องไปคุยกันอีกที เป็นการประเมิน SEA โดยหน่วยงานที่เป็นกลาง” นายธีรภัทร กล่าว

ด้าน นายสมบูรณ์ คำแหง ที่ปรึกษาเครือข่ายจะนะรักษ์ถิ่น กล่าวต่อที่ชุมนุมว่าพอใจกับการตัดสินใจของรัฐบาล และหากเห็น มติ ครม. เป็นลายลักษณ์อักษรก็จะพิจารณายุติการชุมนุมต่อไป

“ในข้อเสนอที่จะให้กับคณะรัฐมนตรี ที่ท่านผู้แทนคณะรัฐบาลได้กล่าวมาเมื่อกี้ โดยหลักการ เรารับได้… ที่เรากังวลคือ เราไม่อยากให้กระบวนการ SEA นี้ถูกดำเนินการโดย ศอ.บต. หรือกลไกที่เรียกว่า กพต. (​​คณะกรรมการยุทธศาสตร์ด้านการพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้) ซึ่งสองกลไกนี้ถูกควบคุมโดย รองนายกฯ ประวิตร เพราะเราไม่ไว้ใจ” นายสมบูรณ์ กล่าว

ฝ่ายหนุนรัฐบาลเรียกร้องให้ทำโครงการโดยเร็ว

อย่างไรก็ตาม ในวันเดียวกัน เครือข่ายประชาชนจะนะอาสาเพื่อพัฒนาถิ่น ซึ่งเป็นฝ่ายที่สนับสนุนให้เดินหน้าโครงการเมืองต้นแบบฯ ได้เข้ายื่นหนังสือถึงนายกรัฐมนตรีผ่านปลัดประจำสำนักนายกรัฐมนตรี, นายทรงศัก สายเชื้อ ผู้ตรวจการแผ่นดิน และคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) เรียกร้องให้รัฐบาลเร่งดำเนินโครงการเมืองต้นแบบฯ ตามกฎหมายอย่างเร็วที่สุด เพื่อช่วยสร้างรายได้ให้กับคนในพื้นที่อำเภอจะนะ

นายสักริยา อะยามา จากเครือข่ายประชาชนจะนะอาสาฯ กล่าวแก่สื่อมวลชนหลังเข้ายื่นหนังสือที่ศูนย์ราชการว่า ความเดือดร้อนของฝ่ายต่อต้านโครงการนั้นถูกบิดเบือนให้เข้าใจผิดจากการสื่อสารของสื่อบางประเภทที่ไม่เข้าใจชีวิตและความเป็นอยู่ของคนในพื้นที่อย่างแท้จริง

“ทั้งนี้ กลุ่มคนที่เห็นด้วยกับโครงการดังกล่าวมีมากถึงร้อยละ 70-80 ทั้งคนพุทธและอิสลาม แต่กลับมีการบิดเบือนข้อมูลความจริงจากคนในพื้นที่ที่มีไม่ถึง 100 คนเท่านั้น”

เมื่อเดือนพฤษภาคม 2562 รัฐบาล พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา ได้อนุมัติการริเริ่มโครงการอุตสาหกรรมจะนะ เพื่อเป็น “เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษเฉพาะจังหวัดชายแดนภาคใต้” โดยหวังแก้ไขปัญหาทางเศรษฐกิจ และปัญหาความไม่สงบในพื้นที่

ในการนี้ รัฐบาลได้อนุมัติให้ศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ศอ.บต.) ดำเนินโครงการนิคมอุตสาหกรรมจะนะ ร่วมกับ บมจ. ทีพีไอพีพี และ บมจ. ไออาร์พีซี บนพื้นที่ 16,753 ไร่ โดยชาวบ้านได้กล่าวหาว่า รัฐบาลเอื้อประโยชน์ต่อ นายประชัย เลี่ยวไพรัตน์ ผู้บริหารระดับสูง ที่เชื่อว่ามีสายสัมพันธ์พิเศษกับมูลนิธิป่ารอยต่อของพลเอก ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี

จากนั้น แม้ว่าจะมีการทำประชาพิจารณ์ ก็ได้มีการประท้วงโครงการดังกล่าวอย่างต่อเนื่อง กระทั่งเมื่อปลายปี 2563 ผู้ประท้วงกล่าวว่า ร.อ. ธรรมนัส พรหมเผ่า รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ในขณะนั้นได้เป็นผู้แทนรัฐบาล ทำบันทึกความเข้าใจกับชาวบ้านว่า รัฐบาลจะตกลงยุติการดำเนินการใด ๆ ที่เกี่ยวกับโครงการไว้ก่อน เช่น การไม่เปลี่ยนผังเมืองจากสีเขียว (พื้นที่การเกษตร) เป็นสีม่วง (พื้นที่อุตสาหกรรม) และตั้งคณะอนุกรรมการกำกับติดตามการแก้ไขปัญหาโครงการเมืองต้นแบบอุตสาหกรรมก้าวหน้าแห่งอนาคต ในอำเภอจะนะ โดยให้มีองค์ประกอบของทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งประชาชนในพื้นที่เพื่อตรวจสอบการดำเนินงานของ ศอ.บต. ที่ผ่านมา

เมื่อวันเดือนมกราคม พ.ศ. 2563 น.ส. รัชดา ธนาดิเรก รองโฆษกรัฐบาล กล่าวว่า ที่ประชุม ครม. สัญจร ได้อนุมัติในหลักการของแผนเร่งด่วนในการลงทุนในเขตพัฒนาพิเศษเฉพาะกิจ อำเภอจะนะ ซึ่งประกอบด้วย หนึ่ง ผังเมืองในตำบลสะกอม ตำบลตลิ่งชัน และตำบลนาทับ สอง โครงข่ายท่าเรือน้ำลึก สงขลา สาม โครงข่ายการขนส่งทางบก สี่ โครงการพลังงานทางเลือก เช่น กังหันลม แสงอาทิตย์ และชีวมวล เป็นต้น โดยมีพื้นที่ 16,753 ไร่ มูลค่าการลงทุน 18,680 ล้านบาท