วันนอร์เลื่อนการโหวตเลือกนายกฯ

นายวันมูหะมัดนอร์ มะทา ประธานรัฐสภา มีคำสั่งงดการประชุมรัฐสภาเพื่อเลือกนายกรัฐมนตรี ครั้งที่ 3 ซึ่งแต่เดิมคาดว่าจะมีขึ้นในวันศุกร์ที่ 4 สิงหาคม 2566 นี้ เพราะศาลรัฐธรรมนูญได้เลื่อนการวินิจฉัยว่าสมาชิกรัฐสภาสามารถส่งชื่อนายพิธา ลิ้มเจริญรัตน์ ชิงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีซ้ำอีกได้หรือไม่ 

ศาลรัฐธรรมนูญ ระบุว่า ในวันที่ 16 สิงหาคม 2566 นี้ จะมีการพิจารณาสั่งคำร้องเรื่องการที่รัฐสภามีมติไม่ให้เสนอชื่อ นายพิธา ลิ้มเจริญรัตน์ ชิงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีอีกเป็นครั้งที่สองเพราะเป็นญัตติซ้ำ ว่าเป็นการขัดต่อรัฐธรรมนูญหรือไม่ โดยการลงมติของรัฐสภาดังกล่าวเกิดขึ้นเมื่อวันที่ 19 ก.ค. นี้ 

“สำหรับการประชุมรัฐสภาในวันพรุ่งนี้ (4 สิงหาคม) คงต้องเลื่อนวาระโหวตรัฐมนตรีออกไป และจะนำระเบียบวาระที่ 2 เรื่องการพิจารณาแก้ไขรัฐธรรมนูญมาตรา 272 ขึ้นมาพิจารณาเป็นวาระแรกแทน ส่วนการเลือกนายกรัฐมนตรี คงต้องรอหลังศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่าจะมีคำสั่งอย่างไร ในวันที่ 16 สิงหาคมอีกครั้ง” นายวันมูหะมัดนอร์ กล่าวกับสื่อมวลชน 

นายวันมูหะมัดนอร์ กล่าวกับสื่อมวลชนว่า มีความเป็นไปได้ที่จะมีการประชุมเลือกนายกรัฐมนตรีในวันที่ 17 สิงหาคม 2566 แต่ยังไม่ได้มีการกำหนดนัดอย่างเป็นทางการ 

การประกาศเลื่อนครั้งนี้ สืบเนื่องจากศาลรัฐธรรมนูญได้พิจารณากรณีที่ผู้ตรวจการแผ่นดิน ส่งคำร้องขอให้ศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาวินิจฉัยตามรัฐธรรมนูญมาตรา 213 ว่า กรณีรัฐสภามีมติตีความว่าการเสนอชื่อบุคคลซึ่งสมควรได้รับแต่งตั้งเป็นนายกรัฐมนตรีให้รัฐสภาพิจารณาให้ความเห็นชอบในรอบที่สอง เป็นญัตติทั่วไป ต้องห้ามนำเสนอญัตติซ้ำอีกตามข้อบังคับการประชุมรัฐสภา พ.ศ. 2563 ข้อ 41 ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ มาตรา 272 หรือไม่ 

“คำร้องนี้ มีประเด็นสำคัญที่จะต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ และมีประเด็นเชิงหลักการการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขที่จะต้องพิจารณาเพิ่มเติมจึงให้เลื่อนการพิจารณาสั่งคำร้อง ให้นัดพิจารณาคำร้องนี้ ในวันที่ 16 สิงหาคมนี้ เวลา 09.30 น.” จดหมายข่าว ศาลรัฐธรรมนูญ ระบุ 

ขณะเดียวกัน นายภูมิธรรม เวชยชัย รองหัวหน้าพรรคเพื่อไทย เปิดเผยว่า การเลื่อนการเลือกนายกรัฐมนตรี ทำให้เพื่อไทยตัดสินใจเลื่อนการแถลงข่าวเกี่ยวกับรายละเอียดการจัดตั้งรัฐบาลเพื่อไทย ซึ่งแต่เดิมกำหนดให้มีขึ้นในเวลา 15.00 น. ของวันพฤหัสบดีนี้ออกไปด้วย โดยระบุว่า จะแถลงเมื่อใกล้วันเลือกนายกรัฐมนตรี 

“ตอนนี้มีเสียงเพียงพอสนับสนุนแคนดิเดตนายกฯ ของพรรคเพื่อไทยแล้ว แต่หากหาเสียงเพิ่มได้อีกยิ่งมากก็ยิ่งดี เพราะจะทำให้รัฐบาลที่ตั้งขึ้นมีความมั่นคงและมีเสถียรภาพ เพื่อขับเคลื่อนงานแก้วิกฤติประเทศได้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น” นายภูมิธรรมกล่าวกับผู้สื่อข่าว 

“ไม่กังวล ทุกอย่างให้ว่าไปตามกระบวนการยุติธรรม” นายภูมิธรรม ตอบคำถามที่ว่าคำสั่งของศาลจะมีผลต่อการจัดตั้งรัฐบาลโดยพรรคเพื่อไทยเป็นแกนนำหรือไม่ 

หลายกรณีข้างต้นเกิดขึ้นท่ามกลางข่าวลือว่านายทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี ที่หนีคดีไปตั้งแต่ปี 2551 ได้เลื่อนการเดินทางกลับประเทศ ที่เดิมกำหนดไว้ในวันที่ 10 สิงหาคม นี้ 

อย่างไรก็ดี ยังไม่มีการยอมรับหรือปฏิเสธจาก น.ส. แพทองธาร ชินวัตร บุตรสาวของนายทักษิณออกมาเปิดเผยแผนการกลับบ้านของบิดาในก่อนหน้านี้ 

ทั้งนี้ นายชูวิทย์ กมลวิศิษฎ์ นักธุรกิจ และ อดีต ส.ส. พรรครักประเทศไทย เปิดเผยบนเฟซบุ๊กส่วนตัวในช่วงเช้าวันพฤหัสบดีว่า “ในที่สุดทักษิณเลื่อนกลับจริง ๆ สัมพันธ์กับการโหวตนายกฯ วันที่ 4 (สิงหาคม) การประกาศจับขั้วใหม่ของเพื่อไทย รีบตีปี๊บชูธงนำนายกฯ เจ้าสัว นายเศรษฐา ทวีสิน บอสเก่าแสนสิริเจ้าพ่อคอนโดประเทศไทย” 

ความวุ่นวายการตั้งรัฐบาล 

หลังการเลือกตั้ง 14 พฤษภาคม 2566 ก้าวไกลและเพื่อไทย จับมือกับพันธมิตรทั้งหมด 8 พรรค สัญญาว่าจัดตั้งรัฐบาลโดยมี สส. 312 คน จาก สส. ทั้งหมด 500 คน และเสนอชื่อนายพิธา หัวหน้าพรรคก้าวไกล เป็นนายกรัฐมนตรี แต่ตามกติกาของรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2560 ที่เขียนโดย คณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ให้อำนาจ สว. 250 คน ที่ถูกแต่งตั้งโดย คสช. ร่วมเลือกนายกรัฐมนตรีด้วย 

ในการเลือกนายกรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 13 กรกฎาคม 2566 ที่ประชุมร่วมรัฐสภาออกเสียงเห็นชอบให้นายพิธา เป็นนายกรัฐมนตรี 324 เสียง ไม่เห็นชอบ 182 เสียง และงดออกเสียง 199 คน ซึ่งตามรัฐธรรมนูญ ผู้ที่จะได้รับเลือกเป็นนายกรัฐมนตรีจำเป็นต้องได้รับเสียงสนับสนุนอย่างน้อย 375 เสียง จาก 749 เสียงของรัฐสภาที่มีทั้งหมดในปัจจุบัน ทำให้นายพิธายังไม่ผ่านความเห็นชอบได้เป็นนายกรัฐมนตรี ต่อมา ก้าวไกลจึงส่งไม้ต่อให้เพื่อไทยจัดตั้งรัฐบาล 

ต่อมา เพื่อไทยได้เชิญพรรคภูมิใจไทย, รวมไทยสร้างชาติ, ชาติพัฒนากล้า, พลังประชารัฐ และชาติไทยพัฒนา มาหารือ ณ ที่ทำการพรรค เพื่อหาแนวทางจัดตั้งรัฐบาล และหลังการพูดทั้ง 5 พรรคได้แสดงจุดยืนว่าไม่พร้อมร่วมรัฐบาลกับพรรคที่ต้องการแก้ไข ม.112 ซึ่งหมายถึงพรรคก้าวไกล สร้างความตึงเครียดระหว่างสองพรรค กระทั่งในวันพุธ เพื่อไทยประกาศจัดตั้งรัฐบาลโดยไม่มีพรรคก้าวไกลรวมอยู่ด้วย 

ทั้งนี้ เพื่อไทย ได้แถลงว่าจะเสนอชื่อ นายเศรษฐา ทวีสิน หนึ่งในสามแคนดิเดตนายกรัฐมนตรีของพรรค ชิงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนที่ 30 ของประเทศไทย

วิลาวัลย์ วัชรศักดิ์เวช ในกรุงเทพฯ ร่วมรายงาน